EDEBİYAT----161->166 YA KADAR

2. METİN
1.Birimlerde Anlatılanlar
Şair, gurbete gitmenin tehlikeli olduğunu ve her güzeli sevmemek gerektiğini anlatıyor.
Şair, gurbette insanın kıymetinin bilinmediğini anlatıyor.
Şair, gurbette derde derman bulunmayacağını anlatıyor.
Şair, gurbetin kahrının çok olduğunu anlatıyor.
Şair, âşıkların sevdiklerine kavuşamadığını anlatıyor.
Mısra Örgüsü
Dörtlük
Şiirin teması: Gurbet
a. Kafiye ve redif
...çıkma -mez: redif
.. .gelinmez
...verme
...sevilmez

...atımız
...zatımız -ımız: redif •at: tam uyak
...kıymatımız
...bilinmez

...ağacı
...acı -acı: zengin uyak
...ilacı
...bulunmaz

...bahri
...zehri -hri: zengin uyak
...kahrı
...çekilmez

...dile -le: tam uyak
...güle
...kale
...alınmaz


Ölçü: 8'li hece ölçüsüdür.

b. Semai, düz yazı gibi okunduğunda coşku veren yönü kaybolmaktadır. Bütün ahenk unsurları kaybolduğundan şiirin teması da tam olarak anlaşılmamaktadır.
Fakat vurgu ve ahenk unsurlarına dikkat ederek okunduğunda işlenen tema duyguları etkiler.
3. a. Gönül gurbet ele çıkma ..teşhis...................
Sunam gurbet elin kahrı ..istiare..................
Bülbül figan eder güle ..teşhis..................
Güzel sevmek sarp bir kale ..benzetme..............
b. Söz sanatları, şiirin daha coşkulu ve etkili bir şekilde dinlenmesini sağlamaktadır.
c. Semaideki deyimler şunlardır:
• Gurbete çıkmak: "Gurbete çıkan geri gelmez, derler."
• Meyil vermek: "Her güzele meyil vermek tehlikelidir."
• Kahrını çekmek: "İnsan sevdiklerinin kahrını çekebilmeli."
• Dile düşmek: "Bir kere dile düşme, gerisi gelir."
• Figan etmek.: "Başa gelen çekilir, figan etmenin gereği yok."
4. • Semaide sade bir dil kullanılmıştır.
• Semaide suna ve bülbül imgeleri kullanılmıştır.
• Semai "sözlü gelenek" ürünüdür.
5. Şiirde gurbetin insan için ne kadar zor olduğu anlatılmıştır.

6.ERZURUMLU EMRAH
Hem hece hem de aruz ölçüsüyle yazmıştır.
Âşık Tarzı Halk Edebiyatının en önemli şairlerindendir.
Sade bir dil kullanır.
Medrese eğitimi almıştır.
7. Halk şiiri halkın duygu, düşünce ve hayallerini yansıttığı ürünlerdir. Halk, şiirini oluştururken haliyle günlük dili, yani konuşma dilini kullanır. Konuşma dilinin kelimelerine, deyimlerine ve söyleyişlerine yer verir.
ANLAMA YORUMLAMA 1. ETKİNLİK
Halk şairi: Halkın duygularını dile getiren şairlerdir.
Kalem şairi: Medrese eğitimi almış, yüksek zümreye seslenen şairlerdir.
1. a. Şemada bir halk şairinin şiirini oluştururken halkın beğenisini göz önünde bulundurarak soyut olanla kişisel olanı birleştirdiği belirtilmektedir.
HALK BEĞENİSİ SOYUTLUK KİŞİSELLİK
KOŞMA Bahar Aşk Derde derman bulamamak
SEMAİ Gurbet Gönül Dile düşmek
2. Halk şairleri sözlü edebiyat geleneğinin var olmasını sağlarlar. Bu geleneği yüzyıllar boyunca sürdürerek halkın sözcüsü olmuşlardır.
2. ETKİNLİK
Koşma, türkü ve şarkıyı dinleyerek ahenk ve yapı bakımından karşılaştırınız.
a. ÂŞIK TARZI HALK ŞİİRİ: Başlangıcı İslamiyet öncesine dayanan. XV. yüzyıldan sonra gelişerek günümüze kadar gelen Türk şiir geleneğidir. "Âşık" adı verilen şairlerin saz eşliğinde söyledikleri şiirlerden oluşan halk şiiri tarzıdır. Âşıklık geleneğine dayanır.
Usta-çırak ilişkisiyle yetiştirilen âşıkların çoğu okuma yazma bilmeyen ancak saz çalma ve şiir söyleme yeteneği olan kişilerdir. Âşıklar, köy meydanlarında, kahvehanelerinde şiirlerini söyleyerek bunların duyulmasını; halkın şiir zevkinin gelişmesini sağlamışlardır. Köylerde, kasabalarda dolaşarak hem kendi şiirlerini daha geniş kitlelere iletmiş hem de uzaktaki âşıkları ve şiirlerini öğrenme fırsatı bulmuşlardır. Âşıklar arasında yarışmalar, atışmalar yapmak, doğaçlama şiir söylemek gelenektendir.
Diğer halk edebiyatı ürünleri gibi âşık şiiri de sözlü edebiyat ürünüdür. XV. yüzyıldan başlayarak yazıya geçirilmeye başlanmıştır. İlk olarak okuma yazma bilen kişilerce derlenerek "cönk" adı verilen defterlere yazılmıştır âşık şiirleri. Böylece, şiirlerin zamanla unutulup kaybolması engellenmiştir.
Âşık şiirinde nazım birimi dörtlüktür. 7'li, 8'li ve 11'li hece ölçüsü ile genellikle yarım uyak kullanılmıştır. Âşıklar şiirlerinin son dörtlüğünde kullandıkları takma isimlerini vererek şiirlerine imzalarını atmışlardır. Âşık şiirinde bu geleneğe "tapşırma" adı verilir. Âşık şiirinde halkın günlük konuşma dili, halk söyleyişleri, deyimler kullanılır. Şiirlerde aşk, ayrılık, ölüm, kahramanlık, tabiat ve toplumsal olaylar gibi konular işlenmiştir. En çok kullanılan nazım şekilleri koşma ve semaidir.
Âşık Tarzı Halk Şiirinin En Önemli Nazım Şekilleri:
Koşma: 6+5 veya 4+4+3 duraklı 11'li hece ölçüsüyle söylenir. En az üç, en çok altı dörtlükten oluşur. Üç ayrı kafiye şeması vardır:
1. a-b-a-b / c-c-c-b / ç-ç-ç-b / d-d-d-b
2. a-b-c-b / ç-ç-ç-b / d-d-d-b / e-e-e-b
3. a-a-a-b / c-c-c-b / ç-ç-ç-b / d-d-d-b
Konularına göre dört tür koşma vardır:
Güzelleme: Aşk, sevgi, güzellik, doğa konularında söylenir.
Koçaklama: Kahramanlık, yiğitlik konularında söylenir.
Taşlama: Yergi şiiridir. Herhangi bir kişiyi ya da toplumsal durumu eleştiren şiirlerdir. Ağıt: Ölen bir kişinin ardından onunla ve ölümüyle ilgili hissedilen duyguları anlatır.
Semai: Âşık şiiri nazım şekillerinden biridir. Konu ve şekil özellikleriyle koşmaya benzer. Koşmadan tek farkı, 8'li hece ölçüsünün kullanılmasıdır. Ayrıca semailer kendilerine özgü ezgileriyle söylenir. Güney Anadolu'da söylenen "varsağı" adındaki şiirler, "yürü, hey, bre hey, behey..." ünlemleriyle başlar ve bu özelliğiyle semaiden ayrılır.
b.
1. Bayburtlu Celâlî'nin şiiri ...semai...
2. Kağızmanlı Hıfzi'nin şiiri ...ağıt...
3. Âşık'ın şiiri ...semai...
4. Köroğlu'nun şiiri ...koçaklama...
5. Âşık Ömer'in şiiri ...güzelleme...
6. Karacaoğlan'ın şiiri ...semai...
7. Everekli Seyranı'nin şiiri ...taşlama...
8. Levni'nin şiiri ...Atalar Sözü Destanı
1. •11'li hece ...
• Uyak düzeni ...
• Son dörtlükte ...
• Halk edebiyatı ...
• Genellikle ...
(D) (D) (Y) (D) (D)
2. • Semai ve koşmada
• Semailer koşmaya .
• Semai ve koşma ...
• Semaide dörtlük ...
• Semai ve koşma ...
(D) (D) (Y) (Y) (Y)
3. Bu dörtlük semaiden alınmıştır. Çünkü semailer 8'li hece ölçüsüyle yazılır. Doğru cevap D seçeneğidir
4. • güzelleme / koçaklama / taşlama
• koşma, 6+5=11'li ya da 4+4+3=11'li
5.
Koşuk Koşma
Sav Atasözü
Mersiye Sagu


İŞİMİZE YARIYACAK ZAMAN KAYBINI ÖNLEYECEK BİR ÖDEV BULDUM!

çok sağol Burakcan zaten bende arkadaşlara söylemiştim

ödev bölümüne bulamadıklarınızı vs. yazın diye iyi olmuş

teşekkürler burakcan güzel paylaşım

pylaşm için saol